Probiotyki

Nazwą "probiotyki" określa się kultury żywych organizmów, które - gdy są obecne w organizmie człowieka - poprawiają stan jego zdrowia. Produkty wzbogacone w mikroorganizmy probiotyczne zaliczane są do żywności funkcjonalnej, a więc takiej, która poza efektem odżywczym, poprawia stan zdrowia lub zmniejsza ryzyko chorób.

Za najlepszy nośnik spożywczy dla mikroorganizmów probiotycznych uważa się produkty mleczne. W sklepach można kupić dużo takich produktów, np. kefiry i jogurty typu "bio", "acti" czy mleko acidofilne. Nie należy jednak dać się zwieść nazwie. By produkt wykazywał korzystne dla naszego organizmu właściwości, musi spełniać kilka kryteriów. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż właściwości prozdrowotne związane są ze szczepem, a nie gatunkiem bakterii. Warunkiem, by produkt wywarł zamierzony efekt, jest także obecność w nim żywych i aktywnych organizmów w liczbie co najmniej milion komórek w centymetrze sześciennym.

Rola naturalnej mikroflory

W przewodzie pokarmowym żyją miliony bakterii, które umożliwiają jego prawidłowe funkcjonowanie. Ich rodzaj i liczba ulegają zmianom, z wiekiem dochodzi do kolonizacji przez kolejne gatunki. Najwięcej bakterii zamieszkuje jelito grube i stanowi aż połowę jego treści. Łączna masa mikroorganizmów zasiedlających przewód pokarmowy wynosi nawet 1-1,5 kg. Biorą one udział w procesach trawienia i wchłaniania, uczestniczą w syntezie witaminy K oraz z grupy B. U zdrowego człowieka naturalna mikroflora zdominowana jest przez "dobre" mikroorganizmy.

Kiedy sięgać po probiotyki

Niewłaściwa dieta, stres związany z codziennym życiem, a także proces starzenia czy przebyte choroby mogą wywrzeć negatywny wpływ na pracę organizmu oraz skład mikroflory. Właśnie wtedy warto sięgać po probiotyki, które pomogą w przywróceniu równowagi bakteryjnej. Można je dostarczyć w postaci przetworów mlecznych wzbogaconych w mikroorganizmy probiotyczne, używaniu specjalnych preparatów farmaceutycznych dostępnych w aptece, bądź preparatów miejscowych - stosowanych w chorobach układu moczowego, czy płciowego.

Po terapii antybiotykowej

Ten typ leków prowadzi do wyniszczenia korzystnej dla zdrowia mikroflory w jelitach, i pobudza rozwój bakterii antybiotyko-opornych, zwiększając ryzyko zaburzeń w przewodzie pokarmowym. Organizm potrzebuje kilku tygodni, by odtworzył się właściwy skład. Proces ten przyspiesza spożywanie żywności probiotycznej. Zapobiega ona także biegunce proantybiotykowej, która jest szczególnie niebezpieczna w przypadku małych dzieci, gdyż prowadzi do silnego odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych.

Przy nietolerancji mleka

Na nietolerancję laktozy cierpi w Polsce ok. 30% ludzi. Uskarżają się oni na bóle brzucha, biegunkę czy wzdęcia pojawiające się po spożyciu mleka krowiego. Te nieprzyjemne objawy spowodowane są niedoborem enzymu trawiącego laktozę. Laktoza, która nie ulega strawieniu, trafia do jelita grubego, gdzie stanowi pożywkę dla bakterii gnilnych. Żywność probiotyczna w postaci fermentowanych przetworów mlecznych (kefirów, jogurtów) łagodzi ten problem i pozwala na dostarczenie organizmowi budulcowego białka i wapnia-niezbędnego dla zdrowych i mocnych kości.

Naturalne antybiotyki

Tak można określić mikroorganizmy probiotyczne, gdyż wytwarzają substancje hamujące procesy zapalne, zapobiegają infekcjom, stymulują układ odpornościowy do obrony przed chorobotwórczymi drobnoustrojami. Ważne jest ich regularne spożywanie.

Prebiotyki

Prebiotyki są składnikami żywności, które nie ulegają strawieniu w przewodzie pokarmowym, lecz stymulują wzrost oraz aktywność bakterii korzystnych dla naszego zdrowia, czyli probiotyków. Prebiotyki stanowią swoiste podłoże dla rozwoju tych mikroorganizmów. Do prebiotyków należą substancje występujące w cebuli, pomidorach, porach, cykorii, orzeszkach ziemnych, bananach, karczochach czy szparagach. Dużą zdolnością do pobudzania rozwoju dobrych bakterii odznacza się błonnik.

Probiotyk + prebiotyk = synbiotyk

Kompleks probiotyków oraz prebiotyków nazywany jest synbiotykiem. Mieszaniny takie sprzedawane są pod postacią preparatów farmaceutycznych lub żywności probiotycznej. Wydłużają one czas życia korzystnych mikroorganizmów oraz wywołują efekt prozdrowotny w organizmie człowieka. Są to np. napoje lub jogurty owocowe z dodatkiem żywych kultur bakterii kwasu mlekowego.

W świetle współczesnych badań naukowych spożywanie produktów i preparatów probiotycznych wydaje się mieć wiele zalet. Może chronić człowieka przed tak obecnie częstymi chorobami cywilizacyjnymi, poprawiać stan zdrowia i kondycję osób młodych i starszych.

Mikroorganizmy probiotyczne:

- zmniejszają ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej, np. jelita grubego,
- przyspieszą przesuwanie się masy kałowej, eliminując problem zaparć,
- obniżają poziom cholesterolu we krwi,
- zmniejszają ryzyko wystąpienia miażdżycy,
- stymulują układ odpornościowy do obrony przed szkodliwymi drobnoustrojami,
- ułatwiają syntezę niektórych witamin,
- umożliwiają odbudowę naturalnej mikroflory jelitowej po antybiotykoterapii,
- mają zastosowanie u osób z nietolerancją laktozy.

Źródło: http://dooktor.pl/artykuly-medyczne/zdrowie/probiotyki.html